Strefa AsystentaStrefa SenioraStrefa Klienta

M??ZG A STRES

(za Kendra Cherry)


Wszyscy znamy pojÄ?cie stresu: „praca w stresie”, „stresujÄ?ce okoliczno??ci” zdarzajÄ? siÄ? nam codziennie. W obliczu stresu mózg przechodzi szereg reakcji - niektórych dobrych, a niektórych z??ych - zaprojektowanych, aby zmobilizowaÄ? i chroniÄ? siÄ? przed potencjalnymi zagro??eniami.
Naukowcy odkryli, ??e czasami stres mo??e pomóc wyostrzyÄ? umys?? i poprawiÄ? zdolno??Ä? zapamiÄ?tywania szczegó??ów na temat tego, co siÄ? dzieje. W innych przypadkach stres mo??e wywo??ywaÄ? wiele negatywnych skutków dla mózgu, od przyczyniania siÄ? do choroby psychicznej do zmniejszania objÄ?to??ci mózgu.


Przyjrzyjmy siÄ? bli??ej piÄ?ciu najbardziej zaskakujÄ?cym sposobom, w których stres wp??ywa na mózg.


1. Przewlek??y stres zwiÄ?ksza ryzyko choroby psychicznej.
W badaniu opublikowanym w Molecular Psychiatry, naukowcy odkryli, ??e przewlek??y stres powoduje d??ugoterminowe zmiany w mózgu. Te zmiany, jak sugerujÄ?, mogÄ? pomóc wyja??niÄ?, dlaczego ci, którzy do??wiadczajÄ? przewlek??ego stresu, sÄ? równie?? bardziej podatni na zaburzenia nastroju i lÄ?kowe w pó??niejszym ??yciu.
Naukowcy z University of California-Berkeley przeprowadzili seriÄ? eksperymentów badajÄ?cych wp??yw chronicznego stresu na mózg. Odkryli, ??e taki stres wytwarza wiÄ?cej komórek produkujÄ?cych mielinÄ?, ale mniej neuronów ni?? normalnie. Rezultatem tego zak??ócenia jest nadmiar mieliny w pewnych obszarach mózgu, co zaburza czas i równowagÄ? komunikacji.
W szczególno??ci naukowcy badali wp??yw stresu na hipokamp w mózgu. SugerujÄ?, ??e stres mo??e odgrywaÄ? rolÄ? w rozwoju zaburze?? psychicznych, takich jak depresja i ró??ne zaburzenia emocjonalne.


2. Stres zmienia strukturÄ? mózgu.
Wyniki eksperymentów przeprowadzonych przez naukowców z University of California-Berkeley ujawni??y, ??e przewlek??y stres mo??e prowadziÄ? do d??ugotrwa??ych zmian w strukturze i funkcji mózgu.
Mózg sk??ada siÄ? z neuronów i komórek pomocniczych, zwanych "szarÄ? materiÄ?", odpowiedzialnych za my??lenie wy??szego rzÄ?du, takie jak podejmowanie decyzji i rozwiÄ?zywanie problemów. Ale mózg zawiera tak??e to, co jest znane jako "istota bia??a", która sk??ada siÄ? ze wszystkich aksonów, które ??Ä?czÄ? siÄ? z innymi regionami mózgu w celu przekazania informacji. Istota bia??a jest tak nazwana ze wzglÄ?du na t??ustÄ?, bia??Ä? os??onÄ? zwanÄ? mielinÄ?, która otacza aksony, które przyspieszajÄ? sygna??y elektryczne u??ywane do przekazywania informacji w mózgu.
Nadprodukcja mieliny, którÄ? badacze zaobserwowali z powodu obecno??ci przewlek??ego stresu, nie tylko powoduje krótkotrwa??Ä? zmianÄ? równowagi pomiÄ?dzy bia??Ä? a szarÄ? substancjÄ? - mo??e równie?? prowadziÄ? do trwa??ych zmian w strukturze mózgu.
Lekarze i badacze zauwa??yli wcze??niej, ??e osoby cierpiÄ?ce na zespó?? stresu pourazowego majÄ? równie?? zaburzenia w mózgu, w tym brak równowagi w istocie szarej i bia??ej.
Psycholog Daniela Kaufer, badaczka stojÄ?ca za tymi prze??omowymi eksperymentami, sugeruje, ??e nie wszystkie stresy wp??ywajÄ? na mózg i sieci neuronowe w ten sam sposób. Dobry stres, lub rodzaj stresu, który pomaga Ci dobrze radziÄ? sobie w obliczu wyzwania, pomaga pod??Ä?czyÄ? mózg w pozytywny sposób, prowadzÄ?c do silniejszych sieci i wiÄ?kszej odporno??ci.
Z drugiej strony, przewlek??y stres mo??e prowadziÄ? do szeregu problemów. "Tworzysz mózg, który jest albo odporny, albo bardzo podatny na choroby psychiczne, w oparciu o wzorce istoty bia??ej, które dostajesz we wczesnym okresie ??ycia" - wyja??nia Kaufer.


3. Stres zabija komórki mózgu.
W badaniu przeprowadzonym przez naukowców z Rosalind Franklin University of Medicine and Science, naukowcy odkryli, ??e pojedyncze wydarzenie spo??ecznie stresujÄ?ce mo??e zabiÄ? nowe neurony w hipokampie mózgu.
Hipokamp jest jednym z regionów mózgu silnie zwiÄ?zanych z pamiÄ?ciÄ?, emocjami i uczeniem siÄ?. Jest to równie?? jeden z dwóch obszarów mózgu, w którym neurogeneza lub tworzenie nowych komórek mózgowych wystÄ?puje przez ca??e ??ycie.
W eksperymentach zespó?? badawczy umie??ci?? m??ode szczury w klatce z dwoma starszymi szczurami na okres 20 minut. M??ody szczur zosta?? nastÄ?pnie poddany agresji ze strony bardziej dojrza??ych mieszka??ców klatki. Pó??niejsze badanie m??odych szczurów wykaza??o, ??e poziom kortyzolu by?? sze??ciokrotnie wy??szy ni?? u szczurów, które nie do??wiadczy??y stresujÄ?cego spotkania towarzyskiego.
Dalsze badania wykaza??y, ??e podczas gdy m??ode szczury poddane stresowi wytworzy??y takÄ? samÄ? liczbÄ? nowych neuronów, jak te, które nie do??wiadczy??y stresu, tydzie?? pó??niej nastÄ?pi??o wyra??ne zmniejszenie liczby komórek nerwowych. Innymi s??owy, podczas gdy stres nie wp??ywa?? na tworzenie nowych neuronów, mia?? wp??yw na to, czy te komórki przetrwa??y.
Tak wiÄ?c stres mo??e zabiÄ? komórki mózgowe, ale czy jest co??, co mo??na zrobiÄ?, aby zminimalizowaÄ? szkodliwy wp??yw stresu?
"NastÄ?pnym krokiem jest zrozumienie, jak stres zmniejszy?? to prze??ycie" - wyja??ni?? g??ówny autor Daniel Peterson, Ph.D. "Chcemy ustaliÄ?, czy leki antydepresyjne mogÄ? utrzymaÄ? przy ??yciu nowe wra??liwe neurony."


4. Stres zmniejsza mózg.
Nawet w??ród zdrowych ludzi stres mo??e prowadziÄ? do kurczenia siÄ? w obszarach mózgu zwiÄ?zanych z regulacjÄ? emocji, metabolizmu i pamiÄ?ci.
Podczas gdy ludzie czÄ?sto kojarzÄ? negatywne wyniki z nag??ym, intensywnym stresem wywo??anym przez zmieniajÄ?ce ??ycie wydarzenia (takie jak klÄ?ska ??ywio??owa, wypadek samochodowy, ??mierÄ? bliskiej osoby), naukowcy sugerujÄ?, ??e jest to codzienny stres, z którym wszyscy zdajemy siÄ? mierzyÄ?. , z biegiem czasu, mo??e przyczyniÄ? siÄ? do szerokiej gamy zaburze?? psychicznych.
W jednym z bada?? naukowcy z Uniwersytetu Yale obejrzeli 100 zdrowych uczestników, którzy udzielili informacji o stresujÄ?cych wydarzeniach w ich ??yciu. Naukowcy zaobserwowali, ??e ekspozycja na stres, nawet bardzo niedawny stres, doprowadzi??a do mniejszej szarej masy w korze przedczo??owej, regionie mózgu zwiÄ?zanym z takimi rzeczami jak samokontrola i emocje.
Przewlek??y, codzienny stres wydaje siÄ? mieÄ? niewielki wp??yw na objÄ?to??Ä? mózgu, ale mo??e sprawiÄ?, ??e ludzie bÄ?dÄ? bardziej podatni na kurczenie siÄ? mózgu, gdy stanÄ? w obliczu intensywnych, traumatycznych stresorów.
"Nagromadzenie stresujÄ?cych wydarze?? ??yciowych mo??e sprawiÄ?, ??e tym osobom bÄ?dzie trudniej radziÄ? sobie z przysz??ym stresem, szczególnie je??li kolejne wymagajÄ?ce wydarzenie wymaga wysi??ku kontroli, regulacji emocji lub zintegrowanego przetwarzania spo??ecznego, aby je pokonaÄ?" - wyja??nia g??ówny autor badania, Emily. Ansell.
Co ciekawe, zespó?? badawczy odkry?? równie??, ??e ró??ne rodzaje stresu majÄ? ró??ny wp??yw na mózg. Niedawne stresujÄ?ce wydarzenia, takie jak utrata pracy lub wypadki samochodowe, mia??y zwykle wp??yw na ??wiadomo??Ä? emocjonalnÄ?. Traumatyczne wydarzenia, takie jak ??mierÄ? bliskiej osoby lub ciÄ???ka choroba, mia??y wiÄ?kszy wp??yw na o??rodki nastroju.


5. Stres uszkadza pamiÄ?Ä?.
Je??li kiedykolwiek próbowa??e?? zapamiÄ?taÄ? szczegó??y stresujÄ?cego wydarzenia, prawdopodobnie wiesz, ??e czasami stres mo??e utrudniaÄ? zapamiÄ?tywanie wydarze??. Nawet relatywnie niewielki stres mo??e mieÄ? natychmiastowy wp??yw na twojÄ? pamiÄ?Ä?, na przyk??ad na walkÄ? o zapamiÄ?tanie, gdzie znajdujÄ? siÄ? kluczyki od samochodu lub gdzie opu??ci??e?? aktówkÄ?, gdy spó??nisz siÄ? do pracy.
W jednym z bada?? z 2012 roku stwierdzono, ??e stres chroniczny ma negatywny wp??yw na to, co znane jest jako pamiÄ?Ä? przestrzenna, lub zdolno??Ä? do przywo??ywania informacji o po??o??eniu obiektów w otoczeniu, a tak??e orientacji przestrzennej. Badanie z 2014 r. Ujawni??o, ??e wysoki poziom hormonu stresu kortyzolu by?? zwiÄ?zany z krótkotrwa??ymi spadkami pamiÄ?ci u starszych szczurów.
Ogólny wp??yw stresu na pamiÄ?Ä? zale??y od wielu zmiennych, z których jednym jest wyczucie czasu. Liczne badania wykaza??y, ??e kiedy stres wystÄ?puje bezpo??rednio przed uczeniem siÄ?, pamiÄ?Ä? mo??e zostaÄ? wzmocniona poprzez pomoc w konsolidacji pamiÄ?ci.
Z drugiej strony wykazano, ??e stres utrudnia przeglÄ?danie pamiÄ?ci. Na przyk??ad badacze wielokrotnie wykazali, ??e ekspozycja na stres tu?? przed testem zatrzymywania pamiÄ?ci prowadzi do obni??enia wydajno??ci u ludzi i zwierzÄ?t.


Chocia?? stres jest z pewno??ciÄ? czÄ???ciÄ? ??ycia, którego nie mo??na uniknÄ?Ä? w wielu przypadkach, naukowcy wierzÄ?, ??e dziÄ?ki dok??adnemu zrozumieniu, w jaki sposób i dlaczego stres wp??ywa na mózg, mogÄ? uzyskaÄ? wglÄ?d w zapobieganie lub nawet cofanie czÄ???ci stresu zwiÄ?zanego ze zniszczeniem. Na przyk??ad niektórzy eksperci sugerujÄ?, ??e takie badania mogÄ? odgrywaÄ? rolÄ? w opracowywaniu leków zaprojektowanych w celu zapobiegania szkodliwym skutkom stresu na mózg.

 

 

Wróć do listy
Strona korzysta z plików cookies w celach statystycznych zgodnie z Polityką Prywatności. Możesz samodzielnie określić warunki przechowywania lub dostępu plików cookies w Twojej przeglądarce. Zamknij